Planned watte? Sommige dingen gaan snel kapot. Veel sneller dan je met de huidige stand van de techniek zou verwachten. Als we naar de maan kunnen vliegen, dan kunnen we toch ook wel telefoonkabeltjes maken die niet om de haverklap stuk gaan.
Heb je wel eens gehoord van planned obsolescence? Veel producten worden tegenwoordig zo gemaakt dat ze na een tijdje expres stuk gaan. Ze gaan net lang genoeg mee om jou als klant tevreden te houden, maar kort genoeg om jou weer een nieuw product te laten kopen en de producent aan een mooie winst te helpen. Zo blijven we kopen en zijn we nooit klaar en compleet met de spullen die we hebben: de consumer-rat-race.
Behalve dat producten snel stuk gaan, is een extra ingebouwde hindernis bij planned obsolescence het feit dat producten ook moeilijk zelf te repareren zijn. Zo worden apparaten gelijmd i.p.v. geschroefd, of zijn losse onderdelen niet verkrijgbaar. Repareren is dan lastig en je koopt een nieuw product.
De Right to Repair Europe coalition bestaat uit een groep Europese organisaties die zich georganiseerd hebben om samen te ijveren vóór systeemverandering en voorvechter zijn van het recht op reparatie. Zij stellen dat e-waste de snelst groeiende afvalstroom in de wereld is. Slechts 15-20% van onze afdankertjes met stekker, batterij of snoer wordt gerecycled en dat levert per jaar 53 miljoen ton aan e-waste op. Ter vergelijking, dat is het gewicht van zo’n 350 cruiseschepen. Kortom: repareren scheelt bergen afval en CO2 uitstoot.
Gelukkig is er ook voorzichtig goed nieuws. Dankzij de inzet van onder meer de Right to Repair Europe coalitian is er nieuwe EU wet- en regelgeving in de maak om reparatie van producten toegankelijker en makkelijker te maken. Er zitten nog behoorlijk wat haken en ogen aan, maar een eerste stap is gezet.
Wat doe jij nu intussen met je verlijmde kapotte printer of radio? Zelfs met moeilijk te repareren producten, weten ze bij een Repair Café vaak nog wel raad. Probeer dus vooral toch eerst te fiksen, voordat je nieuw gaat kopen!