Nieuw onderzoek van het RIVM heeft aangetoond dat bijna iedereen in Nederland te veel PFAS (per- en polyfluoralkylstoffen) in het bloed heeft. Deze chemicaliën breken nauwelijks af in de natuur en zijn overal aanwezig. Maar wat zijn PFAS precies en hoe kunnen we hun aanwezigheid in ons dagelijks leven minimaliseren?

Wat zijn PFAS?

PFAS zijn chemische stoffen die bekend staan om hun vuil- en waterafstotende en brandwerende eigenschappen. Dit maakt ze nuttig voor diverse toepassingen, maar het nadeel is dat ze nauwelijks afbreken in de natuur en zich kunnen ophopen in ons lichaam. Langdurige blootstelling kan het immuunsysteem aantasten en invloed hebben op de hoeveelheid cholesterol in ons bloed en op de lever. Sommige soorten zijn zelfs kankerverwekkend.

Waar zitten PFAS in en welke alternatieven zijn er?

PFAS zijn te vinden in veel alledaagse producten:

Anti Aanbakpannen: Gebruik pannen van gietijzer, roestvrij staal, keramiek of geëmailleerd gietijzer. Deze materialen zijn duurzaam en vereisen geen chemische antiaanbaklagen.

Cosmetica: PFAS worden gebruikt in sommige make-up (vooral langhoudende foundations, waterproof mascara’s en lippenstiften) om ze water- en vuilafstotend te maken, waardoor ze langer blijven zitten en niet uitlopen. Ook in zonnebrandcrèmes en shampoos kunnen ze voorkomen. Let op ingrediënten als “PTFE”, “PFCs”, “polyperfluor” of namen die eindigen op “-siloxane” of “-acrylate”.

Voedselverpakkingen: PFAS worden vaak gebruikt in vet- en waterafstotende coatings van voedselverpakkingen, zoals pizzadozen, magnetronpopcornzakken, wegwerpbekers en bakpapier, om te voorkomen dat vet of vocht doorlekt. Kies herbruikbaar: doe je boodschappen onverpakt, of neem je eigen verpakking mee. Of kies voor glas of ongecoat papier/karton.

Bakpapier: Gebruik herbruikbare siliconen bakmatjes of beboter en bebloem je bakvormen (zonder anti-aanbaklaag!) direct.

Vloerwas en poetsmiddelen: Sommige vloerwassen, tapijtreinigers en poetsmiddelen voor meubels of auto’s bevatten PFAS voor hun water- en vuilafstotende eigenschappen, of om een glanzende, beschermende laag te creëren. Gebruik natuurlijke poetsmiddelen zoals natuurlijke oliën of was.

Hoewel het RIVM aangeeft dat het volledig vermijden van PFAS niet mogelijk is omdat ze overal in onze omgeving aanwezig zijn, kunnen bewuste keuzes in de producten die we gebruiken, helpen om de blootstelling te verminderen. Het Voedingscentrum adviseert daarnaast om gevarieerd te eten om de inname van ongewenste stoffen in het algemeen te beperken. Door te kiezen voor PFAS-vrije alternatieven dragen we bij aan een schonere leefomgeving en verminderen we de blootstelling van ons eigen lichaam aan deze schadelijke stoffen.