Soms heb je niet genoeg aan tips, of is een onderwerp te groot om even kort te behandelen. Dan lees je de meer verdiepende stukken in deze blog. Wil je een gastblog bijdrage leveren? Dat kan ook. Contact ons!
Bisfenol A, beter bekend als BPA, is een chemische stof die veelvuldig werd toegepast in voedselverpakkingen en drinkflessen. Deze week is er een verbod ingegaan op het gebruik van de stof. De EU-maatregel werd ingevoerd vanwege de aanhoudende zorgen over de schadelijke effecten van BPA op de menselijke gezondheid.
Plastic bakjes om je eten in te bewaren? Kies liever voor glas of rvs.
BPA werd op grote schaal gebruikt in allerlei producten: van vershoudbakjes, broodtrommels en herbruikbare plastic flessen tot in coatings van blikjes, dekseltjes van potten en kartonnen koffiebekertjes. BPA’s zijn handig, want ze versterken kunststoffen en voorkomen corrosie van metalen.
Gezondheidsrisico’s
Maar uit onderzoek is de afgelopen jaren gebleken dat BPA’s ook nadelige effecten voor onze gezondheid hebben. Via de verpakkingen komt BPA in voedsel en dranken terecht, en dit blijkt schadelijk te zijn voor het immuunsysteem, de voortplanting en het hormoonsysteem. In 2011 zorgde dit al voor een verbod op BPA in babyflesjes, gevolgd door een uitbreiding naar voedselverpakkingen voor kinderen jonger dan 3 jaar in 2018 en een verbod op het gebruik ervan in speelgoed.
Nieuw onderzoek heeft aangetoond dat BPA ook bij lagere concentraties al schadelijker is dan eerder werd aangenomen. De Europese voedselveiligheidsautoriteit (EFSA) heeft in 2023 de toelaatbare dagelijkse inname van BPA met maar liefst een factor 20.000 (!) verlaagd. Die grenswaarde overschrijden we massaal en dat heeft ervoor gezorgd dat er nu een algeheel verbod op BPA is gesteld.
Koop onverpakt
Het verbod betekent niet dat BPA direct uit alle producten is verdwenen. Fabrikanten hebben een overgangsperiode van anderhalf tot drie jaar om met alternatieven te komen. Voor bepaalde toepassingen waar vervanging complexer is, gelden zelfs langere termijnen.
Consumenten kunnen niet makkelijk herkennen in welke producten nog BPA zit, omdat het niet verplicht is dit te melden. Mensen die blootstelling aan BPA willen, vermijden krijgen van het RIVM het advies om voorlopig te kiezen voor onverpakte, verse producten.
Het EU-verbod in voedsel- en drankenverpakkingen geldt trouwens niet alleen voor BPA, maar ook voor andere bisfenolen en afgeleide stoffen. Deze stoffen komen ook voor in producten als bouwmaterialen, elektronica en medische hulpmiddelen. Er wordt momenteel daarom ook gesproken over een mogelijk verbod op BPA in medische hulpmiddelen binnen de EU.